Chinees Sterrenbeeld: de Ultieme Gids

De Grote Race: de oorsprong van Chinese Sterrenbeelden

Heb je je wel eens afgevraagd wat de oorsprong is van de Chinese sterrenbeelden? Waarom hebben ze de namen van dieren? En waarom staan ze in deze volgorde? Want de volgorde van de dieren in de Chinese sterrenbeelden is niet willekeurig!

Chinees Sterrenbeeld - de volledige dierenriem
Chinees Sterrenbeeld – De Volledige Dierenriem

Het werkt zo:

De Chinese dierenriem bestaat uit 12 jaren met elk een toegewezen dier.

Zoals je in de tekening hierboven kan zien, heeft iedere persoon een Chinees sterrenbeeld afhankelijk van zijn of haar geboortejaar. De jaren volgen de Chinese maankalender. Het Lentefestival, of het Chinese Nieuwjaar, luidt het einde van het jaar in en het begin van het nieuwe jaar.

We beginnen deze blog met de oorsprong van het Chinese sterrenbeeld, de mythe van de Grote Race. Daarna leggen we in het kort uit wat de eigenlijke historische oorsprong van de sterrenbeelden is.

De Grote Race – De Chinese Sterrenbeeld Wedstrijd

Lang geleden bestonden er geen Chinese sterrenbeelden. De Jadekeizer besloot op een dag om een wedstrijd te organiseren voor alle dieren in de wereld. De 12 snelste dieren zouden toegelaten worden als Chinees sterrenbeeld. Hoe hoe hoger hun plek, des te beter de positie die ze in de dierenriem zouden krijgen.

De 12 dieren van de Chinese dierenriem
De 12 dieren van de Chinese dierenriem

Een onderdeel van de race was het oversteken van een brede rivier met een sterke stroming. De Rat en de Kat waren destijds goede vrienden en ze besloten samen om op de rug van de Os te springen wanneer ze bij de rivier zouden aankomen.

Ze stonden vroeg op, gingen naar de rivier en wachtten daar op de Os. Toen de Os eraan kwam sprongen ze op zijn rug. Omdat de Os een ijverig dier is, vond hij het niet erg om de twee verstekelingen mee te nemen.

In het midden van de rivier bewoog de Rat plotseling bovenop de Os, waardoor de Kat van zijn rug in de rivier viel. De Os en de Rat vervolgden hun weg zonder de Kat.

WIST JE DAT – Dit is waarom katten tot op de dag van vandaag bang zijn voor water en een wrok koesteren tegen alle ratten.

Toen de Os en de Rat de finish naderden, zou de Os als eerste de eindstreep over gaan. Maar op het laatste moment rende de Rat over de rug van de Os en sprong voor hem uit. Zo werd de Rat eerste en de Os tweede. De Os was te vriendelijk om het erg te vinden dat hij als tweede binnenkwam en maakte er geen probleem van.

Toen Kwam Meneer Tijger

Tegelijkertijd sprong Meneer Tijger uit het water van de rivier. Normaal gesproken zou hij de snelste renner zijn, maar zijn dikke vacht was zwaar geworden van het water. Verzwaard door het water, en diepe pootafdrukken achterlatend in de zachte modder, rende de Tijger zo hard als hij kon. Het lukte hem echter niet om beter dan de derde plaats te behalen.

De Jadekeizer stond bij de finish terwijl de dieren de eindstreep overstaken. Rat, Os en Tijger zouden de eerste drie Chinese sterrenbeelden worden.

Chinees Sterrenbeeld - Het Konijn
Chinees Sterrenbeeld – Het Konijn

Niet ver achter de Tijger kwam het Konijn. Ondanks haar kleine postuur, was het Konijn gelukt om Tijger bij te houden tot aan de rivier. Nu zat Konijn op een rots in het midden van de rivier haar route uit te stippelen. De volgende rots was ver weg en een riskante sprong. Maar ze moest verder, want ander zouden de andere dieren haar inhalen en haar van de vierde plek verstoten!

Konijn hield haar adem in, zette zich schrap, en net voordat ze wou springen glipten haar achterpoten weg en viel ze in het donkere, koude water. Nu is het afgelopen, dacht ze.

Maar voordat ze haar gedachten kon afmaken zag ze een boomstam drijven. Ze zwom er naartoe, klom op de boomstam en dreef naar de andere kant van de rivier. Terug op het vaste land keek Konijn achterom. Er was geen ander dier te bekennen.

Konijn sprintte het laatste stuk naar de eindstreep en pakte de vierde plaats. Maar in plaats van dat ze stopte en de Jadekeizer begroette, rende ze direct door naar een nabijgelegen bos en ging ze onder een boom liggen. De teleurstelling van het als vierde binnenkomen maakte snel plaats voor opluchting.

Uit de Lucht…

Niet veel later braken de wolken open en kwam de Draak met een zwiepend geluid neer uit de lucht. Hij was het vijfde dier dat de eindstreep over ging.

“Maar waarom pas vijfde?”, vroeg de Jadekeizer zich af. Aangezien de Draak kan vliegen zou hij toch met gemak als eerste binnengekomen moeten zijn?

Chinees Sterrenbeeld - De Draak
Chinees Sterrenbeeld – De Draak

De Draak legde uit dat hij, voordat hij bij de rivier kwam, geschreeuw hoorde van een groep dorpelingen die gevangen zaten in een laaiend vuur. “Ze hadden geen kans als ik ze niet geholpen had, en ondanks dat mijn plek in de race op het spel stond, kon ik ze niet zomaar aan hun lot overlaten”, vervolgde hij. “Ik vloog naar ze toe en blies met mijn koude adem de vlammen uit alsof het kaarsen waren”, legde hij uit aan de Jadekeizer.

De Jadekeizer was zeer bekend met Draak en zijn persoonlijkheid. Eerste of vijfde, de Jadekeizer was erg trots op Draak.

Kort daarna waren er luide spettergeluiden te horen vanuit de rivier. Het was Paard die dapper door de rivier aan het galopperen was. Zonder zich ook maar één keer te verstappen, bereikte ze de overkant en vervolgde haar gracieuze galop naar de finish. Maar vlak voor de eindstreep glibberde er iets door het gras en de Slang kwam vlak naast het Paard tevoorschijn. Paard schrok en steigerde. De Slang maakte hier gebruik van en gleed de finishlijn als zesde over. Het Paard werd zevende.

De Jadekeizer glimlachte en dacht bij zichzelf hoe slim de slang was geweest om zijn sterke punten in te zetten.

Samenwerken

Terug bij de rivier, waren er drie dieren samen op een vlot de rivier aan het oversteken. Het waren HaanAap en Schaap. Ze waren alle drie tegelijkertijd bij de rivier aangekomen en Haan had een vlot gevonden langs de rivierbedding.

Het was hard werken. Ze peddelden zo hard als ze konden met geïmproviseerde peddels, gemaakt van takken en bladeren. De peddels kwamen vaak vast te zitten achter rotsen onder water of onkruid wat op de bodem groeide. Maar toch lukte het de drie om aan de overkant te komen.

Aap en Haan besloten om Schaap als achtste te laten finishen. Niet alleen had ze de andere twee geïnspireerd en gerustgesteld, maar ze had ook geholpen met het creëren van hechte vriendschappen tussen hun drie.

Zonder deze vriendschappen hadden ze het nooit naar de overkant van de rivier gered. Het was niet meer dan juist dat Schaap de achtste plaats zou krijgen. Aap kwam als negende en Haan als tiende binnen.

De Achterhoede

Met haar vacht doorweekt en haar tong uit haar mond, klauterde de Hond als elfde de eindstreep over. Hond was een snelle renner en een goede zwemmer, dus wat was er gebeurd dat ze als één na laatste binnen kwam?

De dag van de race was een prachtige, zonnige dag. De zon scheen al de hele dag en toen Hond bij de rivier aankwam, was het water zo aangenaam en zo warm, dat ze het niet kon weerstaan om te gaan zwemmen en spelen in de rivier. Ze was de tijd helemaal vergeten en redde het niet meer om hoger dan de 11e plaats te behalen.

Uit het bos kwam een hard “oink!” geluid. Het was Varken, die de finishlijn over waggelde, volledig bedekt in de modder.

Chinees Sterrenbeeld - Het Varken
Chinees Sterrenbeeld – Het Varken

Hij bewoog verbazingwekkend snel voor zo’n groot dier met kleine poten. Hoe kon het dan dat hij als laatste binnenkwam, vroeg de Jadekeizer zich af? “Oh”, snoof het Varken, “Ik had honger en stopte om te eten. Daarna voelde ik me zo slaperig dat ik het niet kon weerstaan om een dutje te doen!”

De Jadekeizer was blij. De race was goed verlopen en hij had zijn 12 sterrenbeelden. De Jadekeizer glimlachte en keek neer op Varken, die ging liggen waar hij stond en direct in een diepe slaap viel.

Chinese Sterrenbeelden – Variaties op de Grote Race

Zoals bij zoveel mythes en legendes het geval is, zijn er meerdere variaties op het verhaal van de Grote Race. De essentie blijft echter hetzelfde.

In sommige versies is het Boeddha en niet de Jadekeizer die de wedstrijd organiseert. Soms is de finishlijn de Hemelpoort en is het een race om als eerste in de hemel te komen. In andere versies is het een race om naar en groot banket te komen. Weer andere verhalen hebben geen rivier.

Chinese Dierenriem Race - 12 Dieren vertegenwoordigen een 12-jarige cyclus in de Maankalender
Chinese Dierenriem Race – 12 Dieren vertegenwoordigen een 12-jarige cyclus in de Maankalender

Het gedrag van de dieren varieert ook lichtelijk. Vaak wordt de kat überhaupt niet genoemd. Soms rijdt de slang op de rug van het paard, zoals de rat in onze versie op de rug van de os reed. De draak helpt soms bij een overstroming in plaats van een brand.

Soms wordt “schaap” vertaald als “ram” en “haan” als “kip”.

Hoe dan ook, de volgorde waarin de dieren finishen blijft altijd gelijk. Een ander ding wat altijd gelijk blijft is de algemene persoonlijkheid van de dieren; de slimme rat en slang, de heldhaftige draak, de kalme os, de speelse hond, enzovoort.

Chinese Sterrenbeelden – Een Korte Geschiedenis

Chinese Kalender
Een Chinese Maankalender, gecombineerd met een Gregoriaanse kalender 2008 was het jaar van de rat.

Er was natuurlijk geen echte Grote Race; dus hoe kwam China dan aan de sterrenbeelden? Dit is een moeilijke vraag zonder eenduidig antwoord. De twee concurrerende theorieën gaan als volgt:

Theorie 1

De sterrenbeelden komen uit het westen (Tibet, India en Nepal), samen met het boeddhisme tijdens de latere Han dynastie (rond 150 v.Chr.). We weten dat de sterrenbeelden erg populair waren tijdens de Tang dynastie (618 – 917 v.Chr.).

Theorie 2

De andere theorie is dat de sterrenbeelden al langer dan het boeddhisme in China bestaan, en geëvolueerd zijn van de oude Chinese astronomie, die Jupiter als middelpunt heeft.

Er zijn fragmenten van aardewerk gevonden uit de periode van de Strijdende Staten (474 – 221 v.Chr.). Jupiter’s baan rondom de aarde duurt 12 jaar, dus dat zou passen met de 12 Chinese sterrenbeelden.

De reden dat de sterrenbeelden zo’n belangrijk onderdeel zijn van de Chinese cultuur is dat ze een belangrijke rol hebben gespeeld in het vervullen van de spirituele behoeftes van een agrarische samenleving. Maar ook omdat astronomie (en astrologie) belangrijk was voor de keizer.

De keizer moest bedreven zijn in astronomische zaken om goed en met prestige te kunnen regeren. Astronomie was ook nodig om vrede en harmonie voor alles onder de hemel te verzekeren.

Welk Chinees Sterrenbeeld ben ik?

Ben je een Os of ben je een Slang? Ben je de felbegeerde Draak of de speelse hond? Er zijn 12 dieren, dus laten we kijken welke jij bent.

Hoe weet je welk Chinees sterrenbeeld jij bent? Zoek gewoon je geboortejaar in onderstaande tabel!

Chinese Sterrenbeelden per jaar - Welke ben jij?
Chinese Sterrenbeelden per jaar – Welke ben jij?

Dus als je bijvoorbeeld geboren bent in 1988 dan ben je een Draak.

Als je geboren bent in 1971 ben je een Varken.

Chinese Sterrenbeelden in het Chinees

  1. Rat in het Chinees – 鼠, Shǔ
  2. Os in het Chinees – 牛, Niú
  3. Tijger in het Chinees – 虎, Hǔ
  4. Konijn in het Chinees – 兔子, Tù zǐ
  5. Draak in het Chinees – 龙, Lóng
  6. Slang in het Chinees – 蛇, Shé
  7. Paard in het Chinees – 马, Mǎ
  8. Geit in het Chinees – 羊, Yáng
  9. Aap in het Chinees – 猴, Hóu
  10. Haan in het Chinees – 公鸡, Gōng jī
  11. Hond in het Chinees – 狗, Gǒu
  12. Varken in het Chinees – 猪, Zhū

Voor als je het gemist hebt

Als je meer wilt lezen over dieren in het Chinees, bekijk dan eens onze blog die dierennamen letterlijk van het Chinees naar het Nederlands vertaalt. Er komen een aantal pareltjes uit! Ontdek bijvoorbeeld welk dier vertaalt naar “Eend Mond Beest”.

Meer van LTL?

Als je meer wilt horen van LTL Mandarin School, meld je dan aan voor onze nieuwsbrief! Hierin geven we je handige tips voor het leren van Chinees, nuttige apps om de taal te leren en houden we je op de hoogte van alles wat er gebeurt op onze LTL scholen. Meld je hieronder aan en wordt onderdeel van onze steeds groeiende gemeenschap!

Geef een reactie

You will get a reply from us
Your email address will not be published. Name and Email are required.

Deze website maakt gebruik van cookies om ervoor te zorgen dat je de beste ervaring op onze website krijgt.

Leer meer